Het sleutelidee van een bemiddeling op basis van geweldloze communicatie (GC bemiddeling) is dat je vanuit verbinding gemakkelijker tot een oplossing komt, dan als je gefixeerd bent op de oplossing of het probleem.
Als we middenin een onenigheid, ruzie of conflict zitten – concentreren we ons vaak enkel op datgene dat wij als een probleem zien. Het is dan ook erg aantrekkelijk om te denken dat iedere strijd een definieerbaar probleem heeft en dat alles is opgelost als de ander dit probleem ook zou zien en erkennen.arrow_circle_down
Herken je dat jullie allebei precies weten wat het probleem is, en dat de oplossing is dat de ander iets anders moet doen? Dit perspectief is te herkennen aan gedachtes of uitspraken als: “Als jij nou eens… het anders doet / het probleem zou erkennen / zou stoppen met moeilijk doen, dan…”
Het gevolg van deze manier van denken is dat het vaak tot wederzijdse frustraties leidt, bijvoorbeeld als de ander niet de beweging naar erkenning of verandering maakt die wij zouden willen zien.
Door ons alleen te concentreren op het probleem, zetten we ons vast in een situatie waarin we maar twee opties hebben:
- De ander begrijpt dat het probleem aan hun zijde ligt, erkent dit probleem en is bereid om te veranderen.
- We nemen zelf verantwoordelijkheid voor het probleem en proberen zelf te veranderen.
Misschien klinkt dit bekend en heb je al gemerkt dat deze manier van kijken meestal niet tot een duurzame oplossing leidt. Dit heeft een paar duidelijke redenen:
- Als we denken in termen van problemen, dan vinden we vaak dat het gelijk aan onze zijde ligt: wij zien het probleem en willen dat de ander dit probleem ook ziet. De ander proberen te overtuigen van ons gelijk, leidt zelden tot wederzijds begrip.
- Horen of weten dat je iets anders moet doen, wekt op zichzelf niet de motivatie op om iets te veranderen.
- Iets ‘moeten’ veranderen wekt zelfs verzet op.
- Als we het idee hebben dat we zelf moeten veranderen voor een ander, betalen we vaak een prijs. We voelen minder vertrouwen dat we ertoe doen en boeten in op zelfrespect en eigenwaarde.
- Als we het idee hebben dat we moeten inleveren voor de relatie, dan betalen we samen voor de daaruit volgende wrok en onvrede.
De crux is dus dat we niet gemakkelijk tot een duurzame oplossing komen, als we het probleem bij onszelf of de ander leggen. De kwaliteit van de relatie neemt af, we koesteren wrok of trappen steeds opnieuw in dezelfde val, waarin we ons teleurgesteld voelen dat het maar niet lukt om onszelf of de ander te veranderen.
Hoewel veel van ons vast zitten in deze cyclus is er gelukkig een ontsnappingsroute. Er is een andere manier van denken, waarbij je de kwaliteit van de relatie kunt behouden zonder iets van jezelf op te geven.
- We zorgen dat we elkaar begrijpen en we brainstormen samen of er een oplossing is die voor ons allebei werkt.
Bij deze derde manier van kijken laten we los dat er iets fout is aan onszelf, de ander of de situatie:
- We beseffen dat iedereen behoeftes probeert te vervullen.
- We beseffen dat er talloze manieren zijn om een behoefte te vervullen en dat we dus niet vastzitten aan een specifieke manier of situatie.
- We beseffen dat de huidige situatie botst met sommige behoeftes en we begrijpen dat dit pijnlijk en moeilijk kan zijn.
- We beseffen dat de pijn en het conflict veroorzaakt worden door de onvervulde behoeftes en niet door ‘de fout’ in de ander of in onszelf.
- We brainstormen samen naar andere manieren om onze behoeftes te vervullen.
Een GC bemiddeling helpt je om met deze blik naar elkaar en de situatie te kijken. In plaats van onszelf of de ander als boosdoener te zien of de ander te overtuigen van ons eigen perspectief, kijken we naar wat alle betrokkenen nodig hebben om weer vooruit te kunnen.
Dit proces begint altijd met het begrijpen en voelen van onze eigen behoeftes en het inleven in de behoeftes van de ander. Vanuit daar ontstaat er weer ruimte en bereidheid om anders met de situatie om te gaan.
We voelen zelfs meer motivatie om iets anders te doen, omdat we dit doen vanuit onze eigen behoeftes en omdat we ons verbonden voelen met de behoeftes van de ander!
